Gene kháng virus gây chết cá rô phi

Kể từ khi được phát hiện vào năm 2014, virus Tilapia Lake (TiLV) đã tàn phá các quần thể cá rô phi ở 16 quốc gia, trên ba lục địa. Các dấu hiệu lâm sàng của virus quan sát thấy ở cá rô phi bao gồm: thay đổi hành vi, đổi màu, xuất huyết da, mất vảy, lồi mắt và sưng bụng. Hiện tại không có cách điều trị hoặc vaccine cho TiLV. Các nhà khoa học cho rằng, việc nhân giống chọn lọc cá có gene kháng bệnh là cách hạn chế thiệt hại của căn bệnh này (khiến 90% cá chết khi bị nhiễm bệnh).

Các nhà nghiên cứu từ Viện Roslin và WorldFish của Đại học Edinburgh đã phân tích gene của 1.821 con cá rô phi được biến đổi gene (GIFT), gắn thẻ và thả trong ao có dịch TiLV. Cá thí nghiệm gồm 124 loài trong cùng họ. Nhóm nghiên cứu phát hiện rằng, có nhiều dòng có thể sống sót, một số dòng không bị chết, nhưng cũng nhiều dòng có tỷ lệ tử vong lên đến 100%.

Các mô hình thống kê của nhóm nghiên cứu cho thấy, tính kháng virus có thể di truyền. Như vậy, việc tuyển chọn giống để tạo ra các giống cá rô phi kháng bệnh là rất khả thi. Việc nhân giống GIFT tạo ra cá kháng TiLV không có tác động xấu đến quá trình tăng trưởng của cá, mang lại lợi nhuận cho người nuôi.

Do phát triển nhanh và là nguồn protein, chất dinh dưỡng và axit béo thiết yếu, cá rô phi thường được nuôi tại các trang trại. Chủng GIFT vừa phát triển nhanh, vừa thích nghi với nhiều môi trường, nên đang được sản xuất tại ít nhất 14 quốc gia, góp phần giảm thiểu đói nghèo, là nguồn thực phẩm có giá phải chăng ở các nước đang phát triển. Đây cũng là loài cá được tiêu thụ nhiều thứ tư ở Mỹ.

Giáo sư Ross Houston, tác giả chính và là Chủ tịch ủy ban Di truyền thủy sản tại Viện Roslin, cho biết: "Virus Tilapia Lake là một vấn đề lớn đối với người nuôi cá trên toàn thế giới, ảnh hưởng đến sinh kế và an ninh lương thực của hàng triệu người. Kết quả này, nhờ sự hợp tác lâu dài giữa Roslin và WorldFish, là bước đầu tiên giúp nhân giống các chủng cá rô phi có khả năng kháng virus".

T.K (CESTI) - Theo sciencedaily.com