Theo ghi nhận của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc (CDC Trung Quốc), tính đến ngày 16/2/2020, đã có 70.641 trường hợp được nhiễm bệnh và 1.772 trường hợp tử vong do COVID-19, tỉ lệ tử vong trung bình khoảng 2,5%.
Tuy nhiên, khi phân tích sâu các dữ liệu này, có sự khác biệt về tỉ lệ tử vong giữa Vũ Hán (trên 3%), các vùng khác của Hồ Bắc (trung bình khoảng 2,9%) và tại các tỉnh thành còn lại của Trung Quốc (trung bình khoảng 0,7%).
Điều này có khả năng liên quan đến sự bùng phát số lượng bệnh nhân bị nhiễm quanh tâm dịch, khiến thiếu hụt trầm trọng các nguồn lực y tế để chăm sóc sức khỏe cho người bệnh, tác động tiêu cực đến kết quả điều trị cho các bệnh nhân ở Hồ Bắc, khi so sánh với các khu vực khác của Trung Quốc (hình A, B).
Giả sử khả năng đáp ứng y tế trung bình là như nhau trên toàn Trung Quốc, thì số ca nhiễm bệnh cao hơn trên một đơn vị dân số có thể xem như một chỉ dấu về gia tăng áp lực cho hệ thống y tế. Biểu đồ về tỉ lệ tử vong/tỉ lệ mắc COVID-19 (số lũy kế, từ khi bắt đầu bùng phát, trên 10.000 dân) cho thấy mối tương quan này có ý nghĩa đáng kể (hình C), tức là, tỉ lệ tử vong có liên quan mật thiết với áp lực trên hệ thống y tế.
Trên thực tế, luôn có sự chênh lệch đáng kể về khả năng sẵn sàng đáp ứng của hệ thống y tế, cũng như khả năng tiếp cận đến nguồn lực y tế. Sự chênh lệch này giải thích cho việc tỉ lệ tử vong vẫn thấp, cho dù số lượng ca bệnh cao, ở các tỉnh ven biển phía Đông Nam, vốn rất phát triển, như Chiết Giang (Zhejiang, không có trường hợp nào tử vong, trong số 1.171 ca mắc bệnh) và Quảng Đông (4/1.322 trường hợp tử vong, tương đương 0,3%).
Chính phủ Trung Quốc đã nhận thấy những hạn chế về hậu cần, có liên quan đến nguồn cung y tế trong tâm chấn của dịch bệnh. Họ đã cố gắng đẩy nhanh việc giao vật tư, huy động nguồn lực y tế lớn của đất nước, kể cả nhanh chóng xây dựng mới các cơ sở y tế tại địa phương. Những biện pháp này rất cần để kiểm soát dịch bệnh, bảo vệ nhân viên y tế ở tuyến đầu và giảm nhẹ tỉ lệ bệnh nhân nặng. Nhận diện được mối quan hệ giữa tỉ lệ tử vong và nguồn lực y tế hiện hữu sẽ giúp các khu vực khác của Trung Quốc chuẩn bị đáp ứng tốt hơn.
Hiện COVID-19 đã ảnh hưởng đến ít nhất 29 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới, hiểu biết này sẽ giúp các địa phương chuẩn bị tốt để đối phó với dịch bệnh có thể xảy ra.
Tuấn Kiệt (theo The Lancet)